تعریف تولی و تبری

تولِی و تبرِی به دوستی با خدا و دوستان وی و دشمنی با دشمنان خدا اطلاق می شود.

← در لغت

تولی از ماده «و-ل-ی» به معنای به کار کسی پرداختن [۱] ، کاری را عهده دار شدن [۲] [۳] ، قبول ولایت [۴] [۵] ، کسی را دوست و سرپرست گرفتن [۶] و پیروی کردن است [۷] [۸] و اگر با «عن» متعدی شود به معنای اعراض و رویگردانی می‌آید. [۹] در زبان فارسی هم «تولا» به معنای محبت و دوستی آمده است. [۱۰]  تبری از ماده «ب-ر-أ» [۱۱] به معنای دوری از عیب و نقص [۱۲] ، بهبودی از مرض [۱۳] [۱۴] و دوری جستن از چیزی آمده است. [۱۵] [۱۶] [۱۷]

  ← در اصطلاح

در اصطلاح، این هیئت ترکیبی (تولی و تبری) در مفاهیم دوستی خدا، دوستی با دوستان خدا، پیامبران ، امامان معصوم و مؤمنان و دشمنی با دشمنان خدا و دشمنان انبیا و اولیای الهی و نیز اعتقاد به ولایت اهل بیت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و دوستی با آنان و دشمنی با دشمنان آنان [۱۸] [۱۹] [۲۰] و حب و بغض در راه خدا [۲۱] استعمال شده است. 

← تکامل جذب و دفع  برخی، تولی و تبری را مرحله تکامل یافته جذب و دفع در جمادات و نباتات دانسته و گفته اند: جذب و دفع در حیوانات به صورت شهوت و غضب و در انسان به صورت میل و اراده و حب و بغض نمود می‌یابد و اگر تحت تدبیر عقل و وحی قرار گیرد جاذبه « تولی » و دافعه « تبری » خواهد بود که از ارکان فروع دین محسوب می‌شوند. [۲۲] [۲۳]