مؤلف محترم سیاحت غرب یک دانشمند فقیه، حکیم، ادیب، انسانی خداجو و زاهد بوده که در طول زندگی با همه مشکلات و سختی کمترین لغزش را داشته است. کتاب ایشان در اصول عقاید قابل نقد و بررسی است. بر این اساس نمیتوان گفت: آن چه در کتاب آمده بدون اشکال میباشد البته قسمت اعظم مطالب آن صحیح است. منتها آیا نوشتارش به صورت سمبلیک بوده یا واقعی و عینی، اختلافی است. برخی میگویند: به صورت سمبلیک بوده؛ ایشان واقعیات برزخی را به تصویر کشیده و به صورت فیلم مانندی که قهرمان فیلم خودش و دیگر گردانندگان فرشتهها، اعمال و عقاید و اخلاق که مجسم شدهاند، است. گفتنی است چون برزخ از اصول اعتقادی است، نوشتهها تا آن جا که با روایات معتبر انطباق دارد مورد قبول است و آن چه که با روایات معتبره سازش ندارد مردود است.عدهای هم میگویند: به صورت واقعی بوده؛ یعنی برای شخص ایشان حجابها کنار رفته و به طور شهودی و مستقیم عالم برزخ و آن چه را که در آن جا میگذرد، مشاهده کرده است و بعد آنها را به رشته تحریر درآورده است.البته با چشم ظاهری عالم برزخ دیده نمیشود و اگر مکاشفهای حاصل شده اولاً برای صاحبش حجت است و ثانیاً اگر مطابق روایات باشد قابل پذیرش است.در پاسخ قسمت دوم سؤال به طور سربسته میتوان گفت: بلی، برای عدهای همین طور است. در عالم برزخ مراحلی را طی میکنند، ناراحتی هایی را تحمل میکنند، بستگان شان در دنیا خیراتی برای آنها میفرستند که همه اینها سبب میشود از گناهان پاک شوند و بعد از قیام یک باره وارد بهشت شوند.به این چند حدیث توجه فرمایید:1- رسول خدا(ص) فرمود: حضرت عیسی بر قبری گذر کرد که صاحبش معذب بود. سال بعد از کنار همان قبر گذشت دید صاحبش راحت است. از خداوند متعال علت را پرسید. خداوند به حضرت وحی فرستاد که از صاحب قبر فرزند صالحی مانده که جادهای را اصلاح و یتیمی را پناه داد، من به خاطر همین کار، گناه پدرش را بخشیدم.(1) 2- و نیز رسول خدا(ص) فرمودند: وقتی انسان میمیرد عملش منقطع میشود و چیزی بر کارهایش افزوده نمیشود مگر از سه راه: اول، آنکه از وی عملی به جای مانده باشد که جامعه از آن بهرهمند شوند؛ دوم، صدقهای به نیت او به جریان افتد، مثلاً جاده بسازد. چاهی حفر کند، بیمارستان، مدرسهایبنا کند و...، دوم از وی فرزند صالحی بماند که دربارهاش دعا کند.(2)از دو حدیث فوق برداشت میشود که انسان در عالم برزخ کم کم از گناهان پاک میگردد و در صورت نداشتن گناه قهراً بدون حساب وارد بهشت خواهد شد. نه تنها در برزخ بلکه به گفته روایات برخی در دنیا نیز کاری میکنند که فردای قیامت بدون حساب وارد بهشت گردند؛ به عنوان نمونه امام صادق(ع) فرمودند: خداوند متعال سه دسته را بدون حساب وارد بهشت میکند: یکی، پیشوا و امام عادل؛ دوم، تاجر راست گو؛ سوم، پیری که عمر خود را در اطاعت خدا سپری کرده باشد.(3)پاسخ قسمت آخر سؤال این است که هر چند ظهور و فرج حضرت امام زمان(ع) به دست خدا و بإ؛حح خواست او است، اما ظهور حضرت زمینه میخواهد که یکی از بهترین زمینهها خواستن از خداوند است که فرجش را نزدیک نماید.یکی از وظایف مردم در عصر غیبت دعا در تعجیل ظهور آن بزرگوار است.حضرت رضا(ع) در یکی از مجالس خراسان حضور داشت، هنگامی که کلمه "قائم" گفته شد آن حضرت ایستادند و دست مبارک بر سر نهاد و فرمود: "اللّهم عجّل فرجه و سهل مخرجه؛ خداوندا در فرجش تعجیل کن و زمینه خروجش را آسان فرما".(4)در بعضی روایات آمده که خود امام زمان(ع) از مردم خواستند که برای فرج ما دعا کنید؛ زیرا فرج و گشایش امور شما در آن است.(5)برزخیان چون بهتر اطلاع دارند که حضور و ظهور حضرت چه برکات فوق العادهای دارد و از غیبتش چه ضرر و خسارتهای جبران ناپذیری متوجه مردم میشود، لذا با تمام وجود دعا میکنند و حتی دیگران را نیز تحریک میکنند که فرج حضرت را از خداوند متعال بخواهند.ما هم از خداوند متعال میخواهیم به حق فاطمه اطهر(س) فرج آقا امام زمان(ع) را نزدیک بفرماید.پی نوشتها: 1. سفینة البحار، ماده (یتیم).2. بحارالانوار، ج 2، ص 22، حدیث 65.3. بحارالانوار، ج 100، ص 4، حدیث 11.4. عبدالرحمن انصاری، در انتظار خورشید ولایت، ص 133.5. شیخ طبرسی، الاحتجاج، ج 2، به نقل از برگزیدگان، ج 14، ص 107.